Η δυνατή ελληνική γαστρονομική σκηνή του Λονδίνου

Δεν έχουν άδικο όσοι αποκαλούν το Λονδίνο, Νέα Υόρκη της Ευρώπης. Παρά τα προβλήματα που δημιούργησε το Brexit και η πανδημία, η βρετανική πρωτεύουσα είναι μια ολοζώντανη μητρόπολη με σφύζουσα εστιατορική σκηνή. Ανάμεσα στις κουζίνες του κόσμου, περήφανη ανερχόμενη θέση διεκδικεί η ελληνική. Κάποτε, στο Λονδίνο υπήρχαν μόνο κυπριακές ταβέρνες σαν τα "Lemonia" (από το 1979). Το πρώτο μεγάλο μπουμ έγινε με το "The Real Greek", που άνοιξε το 1999 στο Hoxton ο Θοδωρής Κυριακού, παρουσιάζοντας μια μοντέρνα εκδοχή εμβληματικών ελληνικών πιάτων. Σήμερα έχει εξαγοραστεί και είναι μια αλυσίδα κλασικού ελληνικού φαγητού με σχεδόν 30 μαγαζιά στη Μεγάλη Βρετανία, με τα οποία συνεργάζεται και ο Νίκος Καραθάνος.

Το επόμενο σημαντικό opening συνέβη το 2012 με το "Mazi" στο Notting Hill, που είχε θριαμβευτική υποδοχή από τον Τύπο. Το σουξέ του συνεχίζεται με χαρούμενο κόσμο που απολαμβάνει τη μοιρασιά ωραίων πιάτων και τη ζωντανή του ατμόσφαιρα. "Εμπνεόμαστε από τις παραδοσιακές μας γεύσεις και τις παιδικές μας αναμνήσεις, τις μεταφράζουμε με σύγχρονο τρόπο και modern twist και παίζουμε με υφές και υλικά", μου λέει η εκ των ιδιοκτητών Χριστίνα Μουράτογλου, που, μετά τον Αλέξανδρο Χαραλαμπόπουλο και τον John Σκοτίδα, συνεργάζεται με τον σεφ Σοφοκλή Μαραγκουδάκη του θεσσαλονικιού "Moldee". Ενδεικτικό της επιτυχίας του είναι η εξάπλωση σε Άμπου Ντάμπι και Μαρόκο, αλλά και το σουξέ του διπλανού, ίδιας ιδιοκτησίας, μοδάτου μπιστρό "Suzi Tros" (2019).

Στο τέλος του 2013, άνοιξε κεντρικά το "Ergon", ενισχύοντας το σύγχρονο γευστικό προφίλ, αλλά και το παντοπωλείο και εστιατόριο "The Life Goddess". To καλοκαίρι του 2015 έκανε την εμφάνισή του κοντά στο Piccadilly το "Milos", ντυμένο με πεντελικό μάρμαρο, και έκανε αίσθηση σε ένα upmarket κοινό, που δεν είχε ξαναγευτεί την ελληνική θαλασσινή λιτότητα.

Το 2014, η ομάδα του "Funky Gourmet" σε συνεργασία με τον Ανδρέα Λαμπρίδη παρουσίασε το "Opso", ένα όμορφο εστιατόριο-σημείο αναφοράς των σύγχρονων ελληνικών γεύσεων. Το brunch του χαλάει κόσμο, ενώ σπεσιαλιτέ σαν το χταπόδι στιφάδο ή τις λεμονοριγανάτες πατάτες φορτώνουν έντονο συναίσθημα και σύγχρονη τελειοποίηση των κλασικών σ’ ένα fine comfort μενού. Μετά την πανδημία, οι ίδιοι άνοιξαν στην καρδιά του Soho το "Ino", που προβάλλει τη γευσιγνωσία μικρών πιάτων σε αρμονία με εξαιρετικά ελληνικά κρασιά, με τη δράση του να τρέχει κυρίως στην μπάρα μπροστά στη θράκα, όπου μαγειρεύονται σχεδόν τα πάντα. Σπεσιαλιτέ σαν το ντολμά σχάρας με χαβιάρι ή το εντελώς τζαζ ροκ συκώτι με σούπα κερασιού, το τοποθετούν στην αφρόκρεμα της ελληνικής πρωτοπορίας.

Προσεχώς, ο Νίκος Ρούσσος με πληροφορεί ότι θα ανοίξουν και το "Kima", ένα μοντέρνο ελληνικό εστιατόριο εξειδικευμένο σε ψάρια και θαλασσινά. Θα προωθεί τη "χασαπική" του ψαριού, μαγειρεύοντας ή σερβίροντας το ωμό με διάφορους τρόπους και σιτεύοντάς το σε ειδικό θάλαμο dry ageing. "Θα σερβίρουμε παϊδάκια και "osso buco” ψαριών, αλλά και μια μοντέρνα μορφή surf & turf, με πιάτα όπως αρνίσια παϊδάκια με σάλτσα από ντεμιγκλάς και μπισκ, καραβίδες με γλυκάδια, ή σουτζουκάκια με ρώσικη και καπνιστό χέλι". Το 2018, μπήκαν στο παιχνίδι της ελληνικής κουζίνας μεγάλοι παίκτες (Peter και Arjun Waney των "Zuma" και "Roka"), οι οποίοι άνοιξαν στη Fitzrovia το "Meraki", με επικεφαλής τον Αθηναγόρα Κωστάκο. Τώρα έχει αποχωρήσει, αλλά το brand παίζει μπάλα και σε Ριάντ και Μύκονο. Ο Κωστάκος, όμως, ξαναχτύπησε στην καρδιά του Λονδίνου, στο Mayfair, με το μπαρόκ fun restaurant "Bacchanalia" του επιχειρηματία Richard Caring ("Noema", Μύκονος), όπου σερβίρει κεφτέδες με καπνιστό γιαούρτι και σιγομαγειρεμένο χεράκι αρνιού με θυμάρι, προωθώντας τη μοιρασιά. Ο Αλέξανδρος Χαραλαμπόπουλος έχει αναλάβει την επιμέλεια του "Theion" στο προάστιο Guildford. Οι Έλληνες επιχειρηματίες έχουν ήδη το πολύ πετυχημένο σουβλατζίδικο "Meat the Greek" και στοχεύουν στο συνδυασμό εκσυγχρονισμού και απλότητας, επιμένοντας στην ποιότητα των πρώτων υλών που έρχονται κυρίως από Ελλάδα.

"Η καθιέρωση της γαστρονομικής Ελλάδας στο Λονδίνο, φαίνεται και από το ότι γαλλικά, ιταλικά και βρετανικά εστιατόρια έχουν στις κάβες τους καλά ελληνικά κρασιά" υπογραμμίζει ο John Σκοτίδας. Ο ταλαντούχος σεφ μόλις ανέλαβε την κουζίνα του "Hovarda", με μικρασιάτικες σπεσιαλιτέ, και θέλει να το οδηγήσει σε πιο fine δημιουργικά μονοπάτια. Ο Νίκος Μολυβιάτης έγινε γνωστός όταν, το 2018, το ταϊλανδέζικο "Kiln", του οποίου ήταν επικεφαλής, ψηφίστηκε ως το καλύτερο εστιατόριο της Μεγάλης Βρετανίας από το "Restaurant Magazine" (διοργανωτής των World’s 50 Best Restaurants). Σήμερα ετοιμάζει κάτι δυνατό στην καλή μεριά της Borough, σε συνεργασία με τον Βρετανό επιχειρηματία του μοδάτου "Manteca". Στο ισόγειο θα υπάρχει ένα casual εστιατόριο με ψησταριές και σούβλες, ξυλόφουρνο και στον όροφο ένα δεύτερο με fine comfort προσέγγιση των ελληνικών γεύσεων και επιρροές από το περίφημο "Brat". "Θέλω να μάθουν οι Εγγλέζοι την παραδοσιακή μας κουζίνα, το στιφάδο και το πλακί. Τότε θα έχουν περισσότερο νόημα οι μοντέρνες μεταφράσεις τους", δηλώνει ο Μολυβιάτης.

"Γεννήθηκε στην Ελλάδα, ωρίμασε στην Αυστραλία, άνοιξε στο Λονδίνο". Με αυτό το μότο συστήνεται το "Esti" του Κώστα Βάη στο Shoreditch, που μαγειρεύει σε ανοιχτές φωτιές και επίσης προωθεί το μοίρασμα. Σεφ, ο Άλεξ Ξυνής, που έχει δουλέψει στο "Funky Gourmet" αλλά και στην Αυστραλία. Ειδική μνεία αξίζει ο Ασημάκης Χανιώτης, ο οποίος θα δημιουργήσει στις 13 Ιουνίου το μενού της απονομής των Βραβείων Ελληνικής Κουζίνας στο "Makedonia Palace" στη Θεσσαλονίκη. Ο 33άρης σεφ του "Pied à Terre", ενός από τα καλύτερα εστιατόρια του Λονδίνου, που βραβεύεται από το 1992 με αστέρια Michelin, έγινε ο νεότερος σεφ με αστέρι στο Λονδίνο και ο μοναδικός Έλληνας. Μαγειρεύει μια συναρπαστική κουζίνα και εισάγει πρωτότυπες ελληνικές καινοτομίες στη γαλλική της βάση. Τολμά, λ.χ., να συνδυάζει φουαγκρά με al dente τραχανά σε ένα εμβληματικό πιάτο που το ζητούν πάντα οι πιστοί του πελάτες∙ το ίδιο συμβαίνει και με το κοκορέτσιφρικασέ. Η ελληνική κουζίνα, όμως, επεκτείνεται και πέρα από το Λονδίνο. Ένα μεγάλο εστιατόριο, το "Fenix", ετοιμάζεται πυρετωδώς στο Manchester. Θα ανοίξει τον Νοέμβριο και σεφ του θα είναι ο βραβευμένος σεφ του "Kensho Ornos" Ιπποκράτης Αναγνωστέλης.